استفاده از آب بند بهمنظور آببندی درزهای اجرایی و محلهای قطع بتن متداول است. امروزه تمامی کشورهای توسعهیافته و پیشرفته از آببندهای هیدروفیلیک یا بنتونیتی برای آببندی درزهای اجرایی استفاده میکنند نه نوع P.V.C آن، زیرا محل ثابتسازی آببندها در بین آرماتورها میباشد و با گذشت چند سال از عمر سازه و بررسی شرایط آرماتورها و بتن مشاهده میکنیم آرماتورهای طولی و عرضی که در سمت آبگیر سازه قراردارند به واسطه عبور آب از طریق درز سرد موجود بین مقاطع بتن ریزی شده و لولههای موئین ناشی از تبخیر آب بتن، دچار زنگ زدگی شده که در برخی از موارد با انبساط ۶ الی ۱۵ درصدی حجم آرماتورها، بتن دچار ترک خوردگی میگردد. این نقصان عاملی جهت تشدید نفوذپذیری و کاهش شدید طول عمر سازه بتنی میباشد. آب بندهای هیدروفیلیک یا بنتونیتی علاوه بر سهولت و سرعت بسیار زیاد در نصب تمامی نواقص یادشده را رفع میکنند.
برای آب بندی یک سازه بتنی باید دو کار اساسی صورت بگیرد
- آب بندی خود بتن توسط بتن مناسب
- آب بندی درزهای بتن توسط واتراستاپ
عمليات آب بندی سازه
اگر سازه بتنی باشد برای انجام آب بندی آن بايد دو كار مهم را انجام داد. در مرحله اول بايد خود بتن را با استفاده از بتن مناسب آب بندی كرده و در مرحله بعدی عمليات آب بندی درزهای به وجود آمده در بتن با كمك آب بند گرفته شود.در مرحله آب بندی بتن بايد به اصلاح منحنی دانه بندی و هم چنين كنترل ميزان فيلر بتن انجام شود . در اين مرحله تغيير نسبت مصالح درشت به ريز ،نسبت آب به سيمان حداقل است و اين مسئله يكی از عوامل موثر در ويبره مناسب خواهد بود. در صورت اجرا به درستی انجام می شود. براي افزايش ضريب اطمينان لزومی به اضافه نمودن افزودنی های مختلف به بتن وجود ندارد. در مرحله دوم آب بندی در درز ها انجام می شود می توان از واتر استاپ بهره گرفته و در اين مرحله عمليات درزگيری به عنوان جايگزينی استفاده نشده و به صورت مكمل بهره گرفته می شود.
کاربرد واتراستاپ
برای آب بندی درزهای اجرایی و درزهای انبساط در سازههای بتنی آبی استفاده میشود. اهمیت واتر استاپها را در سازههای آبی میتوان به مانند بادبندها در سازهها عنوان نمود. واتر استاپ طول مسیر جریان و حرکت آب را طولانی میکند تا آب نتواند نشت کند. ضخامت بتن بر اساس میزان نفوذ پذیری از آن جهت اهمیت دارد که اگر ضخامتش بیشتر از میزان نفوذ پذیری آب باشد تا آب از آن عبور نکند.
یکی از نکات در طراحی، عرض واتر استاپ است، که عمق نفوذ بیشتر از یک دور رفت و برگشت باشد.
انواع واتر استاپ ها از لحاظ محل قرار گیری در مقاطع بتنی به انواع زیر تقسیم می شوند
- واتر استاپ های میانی
- واتر استاپ های کفی (کف استخر،آب بندی استخر)
- واتر استاپ های روکار
نکته: در درزهای انبساطی واتر استاپ ها مستقیما با آب در تماس هستند ولی در درزهای اجرائی اینگونه نیست.
عوامل موثر در تعیین اشکال و ابعاد واتر استاپ ها
• نوع و اندازه درز
• محل قرار گیری واتر استاپ ها در مقطع بتنی
• ضخامت قطعه بتنی که واتر استاپ ها در آن قرار دارند
• فشار هیدرواستاتیک درون سازه
نکات
1- دو گوه انتهایی واتر استاپ ها نقش بسیار مهمی در جلوگیری از عبور آب دارد،چون گوه های وسطی که در کشش قرار می گیرند تخت می شوند ولی انتها هیچ تغییری نمی کند.
۲-واتر استاپ به هیچ وجه خم یا سوراخ نمی شود. این واتر استاپ ها را باید از بالا و پایین کاملا مهار شود.
ساده ترین راه هم پوشانی است هر چقدر هم پوشانی زیاد باشد به خاطر آج ها دو سر کاملا بر هم منطبق نمی شوند. بهترین راه هم پوشانی توسط جوش لب به لب توسط دستگاه مخصوص هویه برقی می باشد به این صورت است که دو سر واتر استاپ را ذوب می کنند و به هم می چسبانند.
دقت شود که واتر استاپ باید ذوب شود نه اینکه بسوزد.
دقت شود که در هنگام ذوب گاز سمی متصاعد می شود و باید در فضای باز و از ماسک استفاده شود.
مراحل کار
هنگام ذوب کردن هر دو لبه به طور همزمان توسط المانی که وسطش می گذاریم و با گرما می شود. واتر استاپ در محل عمود بر درز در کشش است و ما در مورد مقاومت کششی این محل اتصال نداریم.
روش اعمال آب بند به روی سطح مورد نظر مدلهای مختلفی دارند از جمله
آببند در تماس با سطوح ثابت: این مدل آببند، آب بند استاتیکی نامیده میشود و میزان تاثیرگذاری آن بستگی به شکل و فرم سطح مورد استفاده دارد.
آببند در تماس با سطوح لغزشی: این مدل آببند دینامیکی نامیده می شود و فاصله بین اجزا ماشین را که در یک مسیر خطی حرکت می کنند آب بندی می کند.
آببند غیرتماسی: آببندی که بدون تماس، سطح مورد نظر را آببندی میکند.
کاربردهای آب بندی
- آب بندی نمای ساختمان
- آب بندی استخر
- آب بندی مخازن
- ۴-آب بندی تونل
- آب بندی پارکینگ
- آب بندی سد
- آب بندی اسکله
- آب بندی فضاهای مرطوب
- آب بندی مکان های مجاور دریا
- آب بندی مکان هایی که در برخورد با مایعات و مواد شیمیایی قرار دارند